متادون یک داروی مخدر است که برای درمان درد استفاده می شود و به افراد کمک می کند تا روند حذف و ترک دارو را طی کنند. این به کاهش علائم ترک در افرادی که به مواد مخدر مانند هروئین معتاد هستند، بدون ایجاد احساسات قوی کمک می کند به گونه ای که باید متادون برای افرادی که درد مزمن داشته و بدن آن ها به درمان کننده های دیگر پاسخ نداده است تجویز شده و روند ترک یا حذف اثرات و میل به مصرف طی کنند.
متادون که با نام های متادوز و دولوفین موجود است، اغلب به صورت قرص یا محلول خوراکی تجویز می شود. در برخی موارد، پزشک ممکن است یک دوز را با تزریق تجویز کند. متادون امرزوه در بین ترک کنندگان مصرف انواع مواد های مخدر و آسیب رسان به یک داروی پرمصرف تبدیل شده است زیرا ارزان تر از سایر داروهای مسکن تجویزی آسان تر یافت می شود.
اثرات متادون باید در عرض ۳۰ دقیقه احساس شود و یا ۸ تا ۱۲ ساعت طول بکشد تا اثرات خود را بگذارد به همین دلیل پزشکان متخصص در این زمینه دوز و عوارض جانبی را به دقت کنترل می کند و در صورت لزوم می توانند دارو و روش ترک یا حذف مواد مخدر از بدن را تغییر دهند چرا که برخی از ترک کنندگان گاهی اوقات با مصرف متادون دوباره اعتیاد را با اعتیاد به متادون تجربه می کنند.
نحوه عملکرد متادون
متادون با تغییر نحوه واکنش مغز و سیستم عصبی به درد عمل می کند. این دارو علائم دردناک ترک مواد افیونی را کاهش می دهد و از اثرات سرخوشی داروهایی مانند هروئین، مورفین و کدئین و همچنین مواد افیونی نیمه مصنوعی مانند اکسی کدون و هیدروکودون جلوگیری می کند.
متادون به شکل قرص، مایع و ویفر است و باید یک بار در روز مصرف شود چرا که تسکین درد با دوزهای بالای متادون حدود چهار تا هشت ساعت طول می کشد.
توجه: درمان با مواد مخدر برای اعتیاد به مواد افیونی در برنامه درمان مواد افیونی در سال ۲۰۱۲ نشان می دهد که متادون در دوزهای بالاتر به ویژه برای مصرف کنندگان هروئین موثر است و به آنها کمک می کند مدت طولانی تری در برنامه ترک بمانند. مانند تمام داروهای مورد استفاده در درمان مشترک، متادون باید به عنوان بخشی از یک طرح درمان جامع که شامل مشاوره و مشارکت در یک برنامه حمایت اجتماعی است، داده شود.
عوارض جانبی متادون چیست؟
عوارض جانبی را باید جدی گرفت، زیرا برخی از آنها ممکن است نشان دهنده فوریت تغیر برنامه و روند ترک اعتیاد باشند به همین دلیل بیماران باید مصرف متادون را قطع کنند و فوراً با پزشک یا بخش اورژانس تماس گرفته و مشورت بگیرند.
همانطور که در مطالب بالا گفته شد متادون نیز مانند هر دارو و درمان کننده، کنترل کننده و یا انواع مسکن ها از عوارض جانبی بسیار در انواع بدن ها و افراد براساس آناتومی و ویژگی های بدنی آنها برخودار است که در ادامه به بررسی اصلی ترین و شایع ترین عوارضات جانبی مصرف متادون می پردازیم. از اصلی ترین عوارضات مصرف متادون می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشکل در تنفس یا تنگی نفس
- احساس سبکی سر یا ضعف
- تلاش برای عجله.
- تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو
- درد قفسه سینه
- ضربان قلب سریع یا بیش از حد
- توهم یا گیجی
- شرایط سخت روزمرگی
- غش یا سبکی سر
- کهیر یا بثورات پوستی
- توهم یا گیجی
- تشنج
- کلفتی صدا در نتیجه تورم گلو و حنجره
- سنگینی خواب
- عادت ماهانه و یا پریود نامنظم در بانوان
- ایجاد احساسات منفی شدید مانند شکاکی
- حالت تهوع یا استفراغ
- خارش پوست
- تعریق شدید در اندام های بدن
- مشکلات جنسی
- افزایش وزن
- تغیر ساعات خواب در اثر بی خوابی
- بی اشتهایی
- سردرد شدید
- معده درد
- خشکی دهان
- گرگرفتگی
- مشکلات بینایی
چگونه متادون را ترک کنیم؟
قطع ناگهانی متادون می تواند منجر به سندرم ترک شود، که اگرچه یک وضعیت نادر تهدید کننده زندگی است، اما می تواند بسیار ناخوشایند باشد و می تواند خطر اعتیاد و وابستگی دوباره شدید به مصرف انواع مواد مخدر دیگر را نیز افزایش دهد.
ایمن ترین راه برای خلاص شدن از شر متادون، همکاری با یک مشاور بر روی یک برنامه ترک یا حذف متادون است که به تدریج دوز دارو را کاهش داده و با فشرده سازی تدریجی برنامه ترک روند کاهش شدت علائم ترک و جلوگیری از عود مصرف روز به روز افزایش می یابد.
برای افرادی که به مواد مخدر معتاد شده اند، یک برنامه ترک یا سم زدایی پزشکی اصولی زیر نظر پزشکان و متخصصان فعال در این زمینه و سپس شرکت در جلسات جلوگیری از بازگرداندن سوء مصرف طبیعی بهترین شانس موفقیت در این راه را فراهم می کند.
عوارض ترک متادون چند روزه است؟
اگرچه می توان از متادون برای تسکین علائم در افراد معتاد به هروئین یا داروهای مسکن استفاده کرد، اما مصرف متادون می تواند منجر به اعتیاد و سندرم ترک شود به گونه ای که ترک متادون نیز مانند سایر مواد افیونی، از عوارضاتی برخوردار است که از اصلی ترین و بارز ترین این عوارضات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سردرگمی و اضطراب
- افسردگی
- بی خوابی
- اشک ریزی یا افزایش اشک چشم
- آبریزش بینی
- تعریق زیاد
- حساسیت به دماهای مانند سرما و گرما گرفتگی
- درد عضلانی یا درد مفاصل
- حالت تهوع یا استفراغ
- معده درد
- اسهال
عوارض ترک متادون ممکن است ۲ تا ۴ روز طول بکشد تا ظاهر شود و ظرف ۱۰ روز ناپدید شود. بسیاری از افراد سعی می کنند خود به خود از شر متادون خلاص شوند در حالی که ترک مواد افیونی ممکن است در بیشتر موارد تهدید کننده زندگی نباشد بلکه می تواند بسیار نا امید کننده باشد به گونه ای که اگر درمان نشود، می تواند منجر به ایجاد هوس و بازگشت به سوی مصرف مواد مخدر و یا حتی متادون شود.
علاوه بر عوارضاتی که برای روند ترک متادون در مطالب بالا گفته شد، سایر عوارض ترک متادون ممکن است همراه با روند ترک و علائم ترک ایجاد شود که ممکن است نیاز به درمان فوری داشته باشد، از جمله این عوارضات و علائم ترک متادون در طول روند ترک یا حذف متادون می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کم آبی و عدم تعادل الکترولیت ناشی از استفراغ و اسهال
آسپیراسیون از تنفس هوا به داخل معده به داخل ریه ها که می تواند باعث بیماری ریوی شود
عدم درمان برای مدیریت اثرات ترک و تمام مشکلات عمده سلامتی و همچنین خطر عود به دلیل ناراحتی که باعث می شود سم زدایی را به راهکاری نامناسب تبدیل کند.
منبع:
4 سال سابقه کار در زمینه تولید محتوا، طراحی سایت و سئو