بیماری بواسیر یا هموروئید و بیماری شقاق یا فیشر هر دو از شایع ترین بیماریهای نشیمنگاهی محسوب می شوند. شباهتهای دو بیماری باعث شده باشد تا تشخیص آن دو از هم کمی مشکل باشد. در ادامه این بحث قصد داریم به بررسی این دو بیماری و شباهت ها و تفاوت هر دو بپردازیم؛
قبل بعد از بررسی شباهت ها و تفاوت ها به معرفی هر یک از این بیماری ها می پردازیم.
بواسیر چیست؟
بواسیر یا هموروئید شایعترین بیماری نشیمنگاه است که به تورم یا گشاد شدن دیواره سیاهرگ های کانال مقعدی گفته میشود.
این بیماری به دو نوع داخلی و خارجی تقسیم میشود. در نوع داخلی سیاهرگ متورم شده داخل کانال مقعد است و وقتی بیماری پیشرفت میکند، زائده ای شبیه به گوشت اضافه از مقعد خارج میشود. نوع داخلی خود به 4 درجه مختلف تقسیم میشود.
در نوع خارجی هم زائده ای متورم درست بر روی دریچه مقعدی ظاهر می شود. این زائده معمولاً به شدت دردناک است. اگر در این زائده خون جمع شود، هموروئید با نام ترومبوزه شناخته میشود.
اطلاعات تکمیلی: بیماری بواسیر یا هموروئید چیست؟
علائم بواسیر
علائم و نشانه های این بیماری ممکن است در افراد مختلف و بسته به نوع بیماری کمی با هم متفاوت باشند. از شایع ترین علائم و نشانه های بیماری می‌توانیم به این موارد اشاره کنیم:
- درد که با دفع مدفوع شدت می یابد.
- سوزش
- خارش
- زائده گوشتی بیرون زده از مقعد
- احساس مداوم نیاز به دفع مدفوع
- تورم و زائده گوشتی اطراف دریچه مقعد
علت بواسیر
این بیماری با عوامل مختلف در ارتباط است و شرایط مختلفی از زندگی می توانند در ایجاد این بیماری نقش داشته باشند. به طور کلی می توان گفت علت این بیماری وارد شدن فشار به مقعد در اثر عوامل مختلف مثل بارداری است. از دیگر علل می توانیم به این موارد اشاره کنیم:
- بارداری
- زایمان
- رابطه مقعدی
- یبوست مداوم و مزمن
- اسهال مزمن
- کهولت سن
- اضافه وزن
شقاق مقعدی چیست؟
بیماری شقاق یا فیشر یکی دیگر بیماریهای رایج مقعدی است. این بیماری به ایجاد ترک بریدگی عمیق یا زخم درست بر روی دریچه مقعدی گفته میشود. البته این زخم می تواند در هر جایی از بدن ایجاد شود، اما شایع ترین نقطه برای ایجاد آن مقعد است.
این زخم عمیق در اثر فشار اسپاسم شدید موجود در عضله ایجاد شده و به راحتی ترمیم نخواهد شد.
این بیماری به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می شود. زمانی که بیماری حاد است درمان آن سریعتر و راحت تر انجام شده و عمق زخم کمتر است. اما هر چقدر از شروع بیماری بگذرد علائم پیشرفت کرده و درمان پیچیده تر خواهد شد.
وقتی 2 هفته از شروع علائم بیماری بگذرد، شقاق از نوع مزمن خواهد بود. در این حالت عمق زخم به عضله ی مقعدی میشود و علائم بیماری شدیدتر است. به همین نسبت زخم نیز دیر تر ترمیم خواهد شد.
اطلاعات تکمیلی: بیماری شقاق مقعد چیست؟
علائم شقاق
از علائم و نشانه های شقاق می‌توانیم به این موارد اشاره کنیم.
- درد درد شدید که در تمام طول روز احساس میشود و با دفع مدفوع شدت می گیرد.
- خارش و سوزش
- خونریزی یا خون در مدفوع
- مشاهده زخم طولی در مقعد
علت
علت این بیماری شدن فشار زیاد به مقعد در اثر عوامل مختلف مثل در موارد زیر است؛
- بارداری
- زایمان
- رابطه مقعدی
- یبوست
- اسهال مزمن
شباهت بواسیر و شقاق
وجود یک سری تشابهات بین این دو بیماری باعث شده این بیماری با هم اشتباه گرفته شوند. در ادامه به بررسی شباهت ها می پردازیم؛
- علتهای این دو بیماری: علت هر دوی این بیماری ها وارد شدن فشار شدید به مقعد است. عواملی مثل بارداری و زایمان و یبوست مزمن فشار شدیدی را به مقعد وارد میکند و باعث ایجاد بیماری میشود.
- تشابه در علائم: بسیاری از علائم در هر دو این بیماری های مشابه هستند و این مورد کمی تشخیص این بیماری از همراه برای بیماران مشکل میکند به طور مثال؛ هر دوی بیماری ها می توانند باعث ایجاد درد، خونریزی، خارش و سوزش و التهاب اطراف مقعد شوند.
- تشابه در راههای درمان: برخی از روشهای درمانی به خصوص درمان گیاهی خانگی و دارویی و همین طور لیزر در هر دو این بیماری ها مشابه است.
تفاوت بواسیر و شقاق
برخلاف شباهت هایی که ذکر شد اگر کمی در این بیماری دقت کنیم، می‌بینیم که تفاوت بسیاری با هم دارند و این تفاوت از تعریف هر بیماری نیز مشخص است. برای آشنایی بیشتر به سه مورد از مهمترین تفاوت این بیماری می پردازیم:
- نوع درد: درد ناشی از بیماری شقاق یا همون زخم فیشر در تمام طول روز وجود دارد. این در حالی است که بیماران مبتلا به هموروئید درد کمتری احساس می‌کنند و این درد در مواردی که بیماری پیشرفت کرده بیشتر است. به علاوه معمولاً در تمام طول روز وجود نداشته و با دفع مدفوع شدت میگیرد.
- شکل ظاهری: شکل ظاهری شقاق شبیه به زخمی ملتهب است که بر روی دریچه مقعد یا همان عضله آن مشاهده میشود. ولی بواسیر زائده های متورم شده است که شبیه گوشت اضافه از مقعد بیرون می‌زند و یا شبیه به زائده ای در اطراف دریچه مقعد شکل میگیرد و بسیار ملتهب و دردناک است.
- تفاوت در روش درمان: بیماری شقاق در مراحل اولیه با درمان‌های خانگی و دارویی ترمیم و درمان می شود. ولی بیماری بواسیر برای درمان فقط نیاز به جراحی دارد. یعنی هیچ درمان خانگی و دارو نمی‌تواند آن را از بین ببرد و همه این درمانها تنها برای بهبود علائم این بیماری به کار میرود.
ممکن است که هر دوی این بیماری‌ها مبتلا باشیم؟
بله، این امکان وجود دارد که همزمان به بواسیر و شقاق مبتلا شوید. گاهی فشار زیادی که بر مقعد وارد می شو. منجر به هر دوی این بیماری ها خواهد شد. همچنین در برخی موارد تعلل در درمان یکی از این عارضه ها به ایجاد دیگری می‌انجامد.
خوشبختانه بیماری ها با لیزر قابل درمان هستند. لیزر روش سرپایی و بدون درد و خونریزی است که در کمتر از نیم ساعت می‌تواند بیماری‌ها را سرپایی از بین ببرد. در واقع می‌توان با یک جلسه لیزر بواسیر و شقاق را درمان کرد.